Ważne zasady w ekologicznej uprawie warzyw

Zmianowanie i uprawa współrzędna roślin w walce ze szkodnikami i chorobami w uprawach ekologicznych

Przez zmianowanie rozumie się kolejne następstwo roślin uprawianych na tej samej powierzchni , uzasadnione przyrodniczo, uwzględniające różne właściwości i wymagania roślin oraz ich wzajemne oddziaływanie.
W przypadku ekologicznej produkcji jest to nieodzowny element, który powinniśmy brać pod uwagę decydując się na ekologiczną uprawę warzyw.
Zasady zmianowania :

  • Stosować zmianowanie co najmniej 4 letnie;
  • Uwzględniać  zapotrzebowanie roślin na składniki pokarmowe;
  • Nie uprawiać po sobie w kolejnych latach roślin z tej samej grupy  i tej samej rodziny;
  • W kolejnych latach uprawiać po sobie rośliny o różnym zasięgu systemu korzeniowego pobierając składniki z różnych warstw gleby;
  • Uwzględniać w płodozmianie uprawę roślin motylkowatych, wysiewając je jako nawóz zielony w każdym czwartym roku uprawy.


Inną zalecaną metodą wzbogacania i regulowania życia gleby, szczególnie na działkach i w ogrodach przydomowych , jest uprawa współrzędna. Podstawą tej metody jest różnorodność gatunkowa.
Przy uprawie współrzędnej należy uwzględnić czynniki jak:

  • Wymagania pokarmowe,
  • Ciepłolubność,
  • Zapotrzebowanie na wodę,
  • Głębokość korzenienia się,
  • Zjawisko allelopatii, czyli wzajemnego oddziaływania poprzez wydzieliny roślinne.

Zarówno zmianowanie jak i uprawa współrzędna w istotny sposób przyczyniają się do zachowania zdrowotności roślin i gleby.
Zapobiegają zmęczeniu gleby, chorobom roślin, utrzymaniu i zwiększeniu urodzajności gleby, a w konsekwencji uzyskaniu wysokich i zdrowych plonów.

     

Przykłady wzajemnego oddziaływania roślin

 

SĄSIEDZTWO

 KORZYSTNE

 

ROŚLINA

 

SĄSIEDZTWO

 NIEKORZYSTNE

pietruszka, seler, cebula

pomidor

rzodkiewka, kalarepa

rzodkiewka, sałata, seler , kalarepa

ogórek

pomidory, ziemniaki

sałata, cebula, por, groch, fasola

marchew

kapustne, buraki, ziemniaki

pomidory

pietruszka

sałata

kalarepa, cebula, por, fasola

buraki

marchew, ziemniaki, szpinak

marchew, seler, por, kalafior

fasola

kminek, cebula

rzodkiewka, marchew, koper, kapustne

sałata

pietruszka

rzodkiewka, fasola, seler, marchew

groch

cebulowe

groch, sałata

rzodkiewka

pomidory, kapustne

por, sałata, buraki, marchew, kapustne, ogórki, koper

cebula

fasola, groch

fasola

seler

por, bób, ziemniaki

rośliny aromatyczne

kapustne

rzodkiewka, marchew, pomidory

cebula, kapustne, sałata, ogórki, kukurydza, marchew

koper

Fasola, rzodkiewka, koper włoski

kapusta, fasola, groch, kukurydza

ziemniaki

marchew, słonecznik, dynia, mak, wiśnie, maliny, pomidory


Poprzez prawidłowo dobrane sąsiedztwo roślin można uchronić je przed szkodnikami i chorobami. Obecność roślin przyprawowych w ogrodzie wpływa korzystnie na rozwój warzyw i odstrasza szkodniki. Na uwagę zasługuje tymianek, szałwia, piołun, bazylia czy majeranek. Zapach niektórych kwiatów np.  aksamitka, nasturcja, pelargonia, nagietek odstraszają niektóre szkodniki. Te rośliny wysiewa się w międzyrzędziach
lub w sąsiedztwie rośliny uprawnej.

Autorka tekstu i zdjęć: Agnieszka Dobosz-Idzik
Źródło: opracowano na podstawie  wydawnictwa Bożeny Błaszczyńskiej  „Proekologiczne metody produkcji w ogrodach przydomowych”, Minikowo, 2009

Eko-uprawy.pl © 2024