Miłośnikom bajek Braci Grimm słowo „roszponka” kojarzy się długowłosą dziewczyną, której matkę zgubił nadmierny apetyt na niepozorne warzywo o tej nazwie.  Można powiedzieć, że obecnie roszponka powraca - coraz częściej leży na półkach w dużych supermarketach i niewielkich sklepach. Bardziej popularna jest w Europie Zachodniej, zwłaszcza późną jesienią i zimą, kiedy niewiele świeżych warzyw znajduje się na handlu.

Dlaczego warto ją kupować?

Roszponka, zwana niekiedy roszpunką, rapunkułem lub rapondką, zawiera witaminy A, B i C oraz wapń, żelazo, fosfor i potas. Ten ostatni pierwiastek w warzywie tym występuje tak obficie jak w pomidorach, wpływa korzystnie na pracę serca, układu krążenia i równowagę elektrolitową w organizmie. Roszponka jest spożywana głównie w stanie świeżym jako dodatek do sałatek, w podobny sposób jak sałata głowiasta. Kruche liście nie są gorzkie i mają lekko orzechowy posmak.

Warzywo czy chwast?

Roszponka może występować jako chwast w innych uprawach lub roślina ruderalna przy drogach. Pochodzi z Eurazji i Afryki Północnej.

Roszponka to jednoroczna lub dwuletnia, delikatna roślina dorastająca do 20 cm wysokości z rodziny kozłkowatych o owalnych liściach tworzących rozetę. Kwitnie latem na niebiesko. Owoce są drobne, okrągłe i spłaszczone.

Uprawa ekologiczna

Doskonale sprawdza się w ekologicznej uprawie z racji swoich niewielkich wymagań nawozowych i glebowych.

Roszponka to roślina mrozoodporna, dlatego uprawiana jest jesienią i zimą jako poplon bez okrywania. Wskazane są jednak stanowiska ciepłe, słoneczne i osłonięte. Lepiej rośnie na glebach żyznych o obojętnym pH, w drugim roku po oborniku, np. po roślinach warzywnych (ale lepiej nie sieć jej po szpinaku i ogórkach). Ważna jest dokładna uprawa gleby, gdyż roszponka płytko się korzeni. Można ją wysiewać  wprost do gruntu praktycznie przez cały rok. Zazwyczaj jednak ma to miejsce w lipcu na zbiór jesienny lub we wrześniu i październiku na zbiór zimowy i wczesnowiosenny. Drobne nasiona wysiewa się w rzędy co 15 cm na dobrze rozpulchnioną i pozbawioną grudek i resztek pożniwnych glebę, często w mieszaninie z piaskiem.

Zabiegi agrotechnicze sprowadzają się do odchwaszczania, przerywania zbyt gęsto rosnących roślin i wzruszania gleby. Zbiór, czyli wycinanie całych roślin lub wyrywanie poszczególnych liści, ma miejsce po 80-90 dniach od siewu, ale może być prowadzony przez całą zimę w zależności od warunków pogodowych (można roszponkę przykryć włókniną lub słomą). Jeśli wiosna jest ciepła, rośliny wybijają w pędy nasienne, dlatego lepiej zebrać je do końca marca, a jeśli chłodna – w kwietniu.

Odmiany: Roszponka Zwyczajna, Roszponka Ulepszona, Etampes, Deutscher Gewohnlicher.