Artykuły
Ten mało popularny w Polsce krzew skrywa w sobie wiele pożądanych właściwości, będąc w dodatku niezwykle łatwą w uprawie rośliną. Mowa oczywiście o wiciokrzewie sinym, którego owoce znane są pod nazwą jagody kamczackiej. W jaki sposób możemy hodować ten okaz i jakie korzyści prozdrowotne jesteśmy w stanie z niego czerpać?
Wiciokrzew siny, znany również jako suchodrzew jadalny, suchodrzew siny, suchodrzew błękitny, lonicera lub borówka kamczacka, pochodzi z północnych obszarów Rosji, Japonii, Kanady oraz Chin. Jego miejscem występowania naturalnego są wilgotne tereny, najczęściej bagna, a także doliny rzeczne. Pierwsze próby uprawy jagody kamczackiej zostały zanotowane w północno-wschodniej Azji, jednak z uwagi na swoje małe wymagania i bardzo dużą mrozoodporność jej zasięg uprawowy bardzo szybko został rozprzestrzeniony na całym świecie. Pomimo tego, iż uprawa jagody kamczackiej jest znana w naszym kraju, bardzo rzadko widujemy krzewy wiciokrzewu sinego w przydomowych ogrodach i działkach. Wielka szkoda, bo oprócz niezwykłych właściwości jego owoców, krzew sam w sobie wygląda również niezwykle okazale i może być ładnym elementem kompozycji rabaty.
Wiciokrzew siny jest niewielkim krzewem o wysokości maksymalnie dochodzącej do 2,5 m. Posiada owalne, sinozielone liście pokryte woskiem. Kwiaty tworzące się na zeszłorocznych pędach nie są zbyt okazałe – kształtem przypominają niewielkie lejki o mlecznożółtej barwie. Przyciągają jednak zapylaczy takich jak trzmiele i pszczoły. Wiciokrzew oprócz owadopylności odznacza się również w niektórych przypadkach wiatropylnością. Krzew ten jest ponadto dwupłciowy i obcopylny, co oznacza, że wprowadzenie jak największej ilości odmian na jednym obszarze uprawowym pozwoli uzyskać większy i bardziej wartościowy plon. Wiciokrzewy to rośliny długowieczne, ich okres żywotności wynosi nawet 50 lat.
Jagoda kamczacka to potoczna nazwa wydawanego przez wiciokrzew owocu. Wyglądem przypomina wydłużoną borówkę, w której wnętrzu znajdują się niewielkie pestki, na tyle miękkie, że nie przeszkadzają w spożywaniu jej. Długość pojedynczych jagód wynosi maksymalnie do 5 cm. Ich smak jest lekko kwaskowaty i nie przypomina typowo uprawianych owoców jagodowych w Polsce. Starsze odmiany jagody kamczackiej charakteryzują się również niewielką goryczą, która może być pożądana w wielu dziedzinach kulinarnych. Z owoców wiciokrzewu sinego można bowiem produkować dżemy, nalewki, soki, a nawet wino, które polecane jest szczególnie dla amatorów winiarskich. Wielką przewagą jagody kamczackiej nad innymi owocami jagodowymi uprawianymi w Polsce jest fakt, że możemy pozyskać ją w niezwykle wczesnym okresie wegetacyjnym. Istnieją bowiem odmiany, których owoce dojrzewają już w połowie maja.
Pierwsze obfite zbiory owoców zaczynają się dopiero w piątym roku życia rośliny. Jagody wiciokrzewu wykorzystywane są również w medycynie ludowej i naturalnej. Odznaczają się bowiem wysoką zawartością witaminy C, dlatego są polecane do spożywania szczególnie w okresie jesienno-zimowym. Ponadto owoce te posiadają również związki fenolowe, odpowiedzialne za walkę z wolnymi rodnikami, witaminę A wspomagają pracę układu hormonalnego oraz witaminę B dbającą o układ nerwowy. Przyjmowanie wyciągów z jagód kamczackich lub spożywanie produktów przygotowanych z tych cudownych owoców pomaga walczyć z przewlekłymi chorobami układu sercowo-naczyniowego i pokarmowego. Dodatkowo wprowadzenie jagody do codziennej diety może pomóc zapobiegać anemii oraz przyczynić się do obniżenia ciśnienia w krwi. Zapobiegają pojawianiu się cukrzycy, miażdżycy, chorób układu krążenia czy problemów żołądkowych.
Wiciokrzew siny nie posiada wygórowanych potrzeb glebowych, jednak nie lubi skrajnie przesuszonych lub podmokłych stanowisk. Dostosowuje się do obecnych warunków, jednak w przypadku posadzenia na glebach piaszczystych potrzebuje regularnego nawadniania. Preferuje lekko kwaśny odczyn gleby, jednak będzie rozwijać się dostatecznie dobrze na glebach obojętnych lub nieco zasadowych. Wiciokrzewy to rośliny niezwykle odporne na długotrwałe mrozy, dochodzące nawet do -45 stopni Celsjusza. Dodatkowo odznacza się wysoką tolerancją na zanieczyszczenia, dlatego może być sadzony w miastach.
Najlepszym miejscem posadzenia wiciokrzewu sinego jest dobrze nasłonecznione stanowisko, bowiem duża ilość słońca wpływa na zwiększone zawiązywanie się owoców. Przed posadzeniem sadzonki zaleca się również, po uprzednim zbadaniu gleby, wprowadzenie nawozów organicznych, które dodatkowo wspomogą rozwój młodych roślin w jej pierwszych latach rozrostu. Przycinanie krzewu możemy rozpocząć dopiero po kilku latach obfitego plonowania, a mianowicie dopiero około 10 roku od posadzenia.
Wiciokrzew siny jest bardzo odporny na choroby i szkodniki. Przy zachowaniu odpowiednich i dogodnych dla krzewu warunków uprawowych, minimalizacja porażeniem rośliny przez dany patogen spada nawet do zera. Niektóre odmiany przy niesprzyjających warunkach mogą być jednak narażone na presję ze strony mączniaka lub mszyc. Najczęściej wykorzystywanymi odmianami w uprawie wiciokrzewu sinego są m.in. odmiana Aurora, Indigo Gem, Jolanta, Zojka, Atut, Wojtek, Karina i Duet.