Artykuły

Piękne krzewy o ciekawym pokroju i osobliwie wyglądających owocach zdobiły niegdyś licznie ogródki oraz działki, zaopatrując ich właścicieli w pyszne, nieco cierpkie owoce.  Uprawa krzewów agrestu przez wielu niedoceniana i zapomniana, znowu zyskuje swoją drugą młodość. Sprawdź, w jaki sposób cieszyć się jej dobrym plonem!

Porzeczka agrest, zwyczajowo nazywana agrestem to roślina z rodziny agrestowatych, występująca dziko w Europie, Azji oraz Afryce. W Polsce możemy spotkać ją jako roślinę uprawną w formie krzewu osiągającego do 1,5 m wysokości lub w postaci form dziczejących. Posiada liście o lekko karbowanych brzegach i charakterystyczne, okrągłe owoce o zielonej, żółtej bądź złotej barwie. Niektóre odmiany agrestu posiadają na skórce niewielkie, gruczołowate włoski, natomiast inne są całkowicie gładkie i błyszczące.

Agrest odznacza się ogromną ilością składników odżywczych, które pozytywnie wpływają na nasz organizm. Owoce te zawierają bowiem wiele witamin np. witaminę C, B6, A, E, a także kwas foliowy, tiaminę, niacynę oraz ryboflawinę. Związki te wpływają pozytywnie na wzrok, układ trawienny oraz układ nerwowy. Ponadto agrest posiada cenne składniki mineralne m.in. fosfor, potas, wapń, magnez, żelazo oraz sód. Jego bogactwo makro i mikroelementów powoduje wspomaganie pracy serca oraz stawów, a także wpływa pozytywnie na trawienie, koncentrację, pamięć, odporność oraz wygląd skóry.

Winorośl północy, jak niegdyś nazywano tę roślinę, najlepiej czuje się na glebach piaszczysto-gliniastych o średnim stopniu wilgotności. Warunkiem występowania jego obfitych plonów jest dobrze nasłonecznione stanowisko. Ze względu na jego światło i ciepłolubność, powinniśmy pamiętać, aby nie dopuszczać do zachwaszczania upraw agrestu. Dobrą praktyką w przypadku upraw tej rośliny jest zastosowanie ściółkowania, hamującego rozwój chwastów oraz zatrzymującego wodę, a także dostarczającego składniki pokarmowe do gleby.

Idealnym podłożem do upraw krzewów agrestu jest ziemia bogata w składniki odżywcze, zlokalizowane w górnych częściach profilu glebowego, bowiem roślina ta odznacza się korzeniami zlokalizowanymi dość płytko pod ziemią. Fakt ten skutkuje również tym, że agrest jest niezwykle wrażliwy na niedobory wody, a dłuższe okresy suszy mogą wpływać niekorzystnie na jego zdrowie i prawidłowy rozwój. Jego krzewy preferują gleby o odczynie lekko kwaśnym (pH od 6,2 do 6,7). Mają dobrą mrozoodporność, ale warto posadzić je w miejscu osłoniętym przed zimnymi wiatrami.

Przed przystąpieniem do sadzenia krzewów agrestu warto zbadać glebę, którą wybraliśmy pod uprawę tej rośliny, pod kątem wartości zakwaszenia oraz ilości składników mineralnych. Dodatkowo stanowisko należy dokładnie odchwaścić oraz w przypadku nieodpowiedniego pH, wykonać zabieg zakwaszający podłoże. Wśród najpopularniejszych odmian agrestu stosowanych w Polsce wyróżniamy biały oraz czerwony Triumf, Hinnonmaki Rot, Hinsel, Invicta, Macurines oraz Rodnik. Poszczególne odmiany dostosowane są do różnych stanowisk oraz warunków klimatycznych panujących w określonym miejscu.

Inną formą uprawy tej rośliny są jej warianty szczepione wysoko na pędzie. W przypadku, jeśli posiadamy ograniczone miejsce do uprawy agrestu, formy pnące pomogą nam w rozwiązaniu tego problemu. Pamiętajmy jednak, że w pierwszych fazach ich rozwoju, należy poszczególne okazy krzewów zabezpieczyć odpowiednimi podporami, tak aby nie naruszyć struktury gałęzi.

Najlepszą porą do sadzenia agrestu jest jesień. Jak podają specjaliści Państwowej Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa, podczas jesieni gleba jest wilgotna, co sprzyja ukorzenianiu się roślin przed zimą. Podczas sadzenia wiosennego można także uszkodzić mocno nabrzmiałe pąki kwiatowe. Rośliny sadzimy w 1,5-2 metrowych odstępach, a dołki pod rośliny wykopujemy na tyle rozlegle, by korzenie sadzonych roślin swobodnie się w nich zmieściły (optymalną wartością będzie średnica około 40 cm i podobna głębokość).

Pamiętajmy, że po posadzeniu agrestu, należy go przyciąć. Cięcie wykonujemy na wiosnę, nawet jeśli krzewy posadziliśmy jesienią. Wszystkie pędy powinny zostać skrócone na wysokość 2-3 oczek. Ważną praktyką jest również przycinanie krzewów w późniejszych latach ich rozwoju, co wesprze owocowanie oraz zapobiegnie nadmiernemu rozkrzewianiu się roślin. Zaleca się usuwanie słabych, opadających pędów, które dotykają podłoża. Cięcia przeprowadzamy na przestrzeni lutego oraz marca. 

Jak podaje PIORIN, niewłaściwa agrotechnika polegająca na zbyt gęstym sadzeniu roślin, za słabym ich cięciu i przenawożeniu azotem prowadzi do zagęszczenia plantacji i sprzyja rozwojowi najgroźniejszych chorób, jak szara pleśń i amerykański mączniak agrestu.

Jeśli chodzi o nawożenie upraw agrestu, świetną praktyką jest zastosowanie obornika, kompostu lub wermikompostu. Podczas przeprowadzania zabiegów pielęgnacyjnych, specjaliści rekomendują również stosowanie nawozów o spowolnionym uwalnianiu składników odżywczych np. mączka bazaltowa, która wpłynie również na poprawę struktury gleby.  Wczesną wiosną warto pokusić się o nawożenie azotem, natomiast w okresie jesiennym zastosować zabieg wprowadzania potasu do podłoża.