Artykuły
Postępujące zmiany klimatu oddziaływają na wszelkie sfery naszego życia. Już teraz w wielu miejscach w naszym kraju możemy odczuwać uporczywość wysokich temperatur oraz niekiedy efekty niedostatecznego dostępu do wody. Negatywne skutki zmian klimatu obserwowane są również w miastach, które stanowią betonowe wyspy ciepła, powodując utrudnienie w codziennym funkcjonowaniu. Na ratunek może przyjść kilka prostych zasad odnośnie gospodarowania terenami zielonymi, które spotykamy w wielu aglomeracjach.
Parki, skwery, klomby czy zieleńce to tylko jedne z przykładów powierzchni zielonych zakładanych w miastach. Dbanie o zazielenienia w aglomeracjach miejskich jest niezwykle istotne nie tylko z punktu widzenia utrzymywania odpowiedniego wskaźniku bioróżnorodności, jednak pomaga ono również w przeciwdziałaniu skutkom zmieniającego się klimatu. Wiele naukowców bije na alarm i edukuje samorządy miejskie, aby nie wykaszały trawników, ograniczyły eksploatację miejskich terenów zielonych, a także zamieniały zabetonowane powierzchnie w kwietne łąki lub parki. Wszystkie działania mają na celu zminimalizowanie postępujących wzrostów temperatur oraz zachowaniem wody opadowej w obrębie granic miast.
Koszenie trawników od lat pozostaje kwestią dość kontrowersyjną. Dla wielu osób jest ono niezbędną czynnością przeciwdziałającą zagrożeniom w ruchu komunikacyjnym czy oznaką dbania o czystość terenów miejskich. Zwolennicy zaprzestania koszenia podają jednak szereg pozytywnych aspektów utrzymywania dzikich zieleńców, które bezpośrednio wpływają na poprawę jakości życia ludzi w miastach. Podstawową korzyścią ograniczania ścinania traw jest fakt magazynowania wody w zwartym zbiorowisku trawiastym. Rośliny rosnąc w niewielkim oddaleniu od siebie, wytwarzają sporą ilość wilgoci, a więc proces transpiracji przebiega w ich przypadku stosunkowo wolniej. Zwarta powierzchnia traw ogranicza wysychanie gleby, co wpływa na podwyższenie poziomu wilgotności na obszarach w niewielkim oddaleniu od skwerów, parków czy innych terenów zielonych. Zapobiega to również erozji wietrznej lub wodnej odkrytych powierzchni gleby. W upalne dni niedostatecznie nawodniona gleba może powodować powolne procesy murszenia, a co za tym idzie uwalniana do atmosfery drobin pyłu i kurzu. Lotne związki organiczne wpływają bezpośrednio na nasze układy oddechowe oraz wywołują liczne alergie. W najgorszym przypadku mogą prowadzić do poważniejszych dolegliwości m.in. nowotworów, jeśli ekspozycja na nie jest długotrwała.
Podwyższenie wilgotności wpływa na złagodzenie wysokich temperatur utrzymujących się wśród zabudowań miasta, bardzo często wpływających na pogorszenie jakości życia i zdrowia, zwłaszcza w okresach letnich. Utrzymywanie dzikich trawników wpływa również na poprawę różnorodności gatunkowej zarówno ze świata flory, jak i fauny. Niektóre odmiany roślin stanowią pokarm dla owadów oraz schronienie dla rozmaitych zwierząt. Zwarte i dzikie zbiorowiska trawiaste tworzą więc swojego rodzaju niewielkie ekosystemy, które regulują wszelkie zachodzące w nich procesy. Samoregulacja i zharmonizowane procesy życiowe powodują zmniejszone zapotrzebowania na wodę lub nawozy uzupełniające składniki pokarmowe w glebie. Intensywnie ścinane trawniki wymagają natomiast regularnego podlewania oraz nawożenia, co generuje niepotrzebne wydatki oraz marnuje cenne zasoby.
Świetnym pomysłem podczas dbania o zielone tereny miejskie jest stosowanie łąk kwietnych, których koszenie nie musi zostawać przeprowadzane regularnie. Eksperci podają, iż ścinanie tego rodzaju łąk może być stosowane raz do roku. Co więcej, dobór odpowiednich gatunków roślin np. bylin nie wymaga corocznego sadzenia lub wysiewu różnorakich odmian roślin, a także ogranicza wszelkie zabiegi pielęgnacyjne. Dodatkowo łąki kwietne wyłapują pyły przyczyniające się do tworzenia smogu, produkują czysty tlen oraz poprawiają stosunki wodne w glebie. Przeprowadzane badania wykazują bezwzględnie, że łąki kwietne potrafią pochłaniać podobne ilości pyłów PM 2,5 co pięcioletnie drzewo. Dodatkowo łąki kwietne lepiej zadarniają powierzchnię gleby niż standardowe łąki oraz nisko przycinane trawniki.
Sadzenie łąk kwietnych eliminuje również konieczność częstego używania kosiarek spalinowych, które emitują zanieczyszczenia i generują hałas. Brak potrzeby częstego koszenia równa się zmniejszeniem wydatków na opłacanie pracowników oraz sprzętu. Co więcej, ograniczenie koszenia traw może przyczynić się do spowolnienia procesów pustynnienia, które już teraz obserwujemy na terenie naszego kraju. Miejskie zieleńce są bowiem elementami programu małej retencji, która gospodarowana z rozwagą może być pokaźnym magazynem wody, dlatego właśnie dbanie o prawidłowe stosunki wodne w glebach terenów miejskich pomaga w walce z suszą.
Odpowiednio gospodarowane zieleńce są również enklawą dobrego wypoczynku dla mieszkańców miast. Piękne odmiany roślin cieszą oczy i pomagają zrelaksować się w dobie wiecznego pędu, bez konieczności wyjazdu na przedmieścia.